|
BAKIRÇAY
OVASI:
Bakırçay Ovası dar anlamıyla Soma yakınından
başlar, denize
kadar uzanır. Geniş anlamıyla Bakırçay Ovası, Kırkağaç Ovası'nı
da içine alarak doğuya doğru yönelir. Bu durumda ovanın uzunluğu 80
km.ye varır. Ovanın genişliği ise Soma dolaylarında 4 km.yi geçen en
dar yöreyi oluştururken Kırkağaç Ovası'nda 10 km.ye kadar genişler.
Bakırçay Ovası, 15 km.ye ulaştığı Kınık Ovası ile ününe yakışır
bir görünüm kazanır. Böylece yer yer daralıp genişleyen Bakırçay
Ovası, Kırkağaç Ovası gibi. Bakırçay Ovası'nın Bergama batısında
kalan bölümü denizden 25-50 m., bunun doğusunda 80-100 m. yükseklik
kazanmaktadır.
Ovanın doğu, güney ve kuzey bölümleri volkanik örtülerle karışık
neojen platolarla yükselir. Bu neojen platolardan biri Kırkağaç ve
Akhisar Ovalarını birbirinden ayırır, Eğrigöl Tepesi yöresindeki
hendekler güney ve güneybatı ayrım kesiti oluştururlar, Bu
hendekten Bakırçay'ın bugünkü kolu geçmekte fakat alt kısımları
bunun içine giren neojen ve tüf tepeleri tarafmdan darlaştırılmaktadır.
Bakırçay Havzasının çöküntü hemdeğinin üstünde pramit biçiminde
yükselen ve serpilmiş durumda birçok tepecikler bulunmaktadır.
Bunlardan Eğrigöl Tepesi sert karakava olup diğerleri ise andezitten
oluşmuştur. Denize doğru sıralanmış olan bu tepecikler şunlardır:
Kalarga, Değirmentepe, Patartape, Baklatepe, Reistepe, Memelitepe,
Yaylatepe, Pamuktepe ve Karadağ.
Poyracık ve Kınık yöresinde şistler, gravakkeler ve mermerimsi
kalkerler, Zeytindağ bölgesinde de permakarbon kalkerleri vardır.
Tekkeköy, Eğrigöl, Armağanlar, Sindel tarafları ise volkanik
materyallerden ve neojen kalkerlerden oluşmuştur.
Bakırçay Ovası'nın doğal yapısını inceledikten sonra diğer özelliklerine
geçebiliriz:
Bakırçay Ovası yukarıda da değindiğimiz gibi Bakırçay'a karışan
bir çok çayların da varlığı göz önüne alındığında sulak bir
ovadır. Örneğin Bakırçay, yönünü batıya doğru verirken Kırkağaç'ı
solunda bırakır. Kuzeye doğru Kırkağaç Ovası'ndan Soma boğazına
girerken Aksuyu alır, buradan batıya döner. Soma Ovasindan geçerken en
büyük kolu olan ve kuzeyden gelen Yağçıllı Deresi ile birleşir. Böylece
Kınık ve Turanlı Ovalarına girer. Bu ovada sırasıyla; kuzeyden Menteşe,
Ilıca, güneyden Karadere, Kırkgeçit ve Gümüş Derelerini alır. Güneye
yönelip Bergama Ovası'na ulaşır. Burada kuzeyden Kestel, Bergama, güneyden
Sinır Derelerini alır ve Zeytindağ Ovası'na girer. Burada da kuzeyden
Boğazasar (Sanazmak) Deresiyle birleşir ve batıya yönelir. Çandarlı
Ovasından Dalyan Gölü nün ortasında yapılan taş sedler arasından
Ege Denizine dökülür.
Bakırçay Havzası'nın yüzölçümü 3200 kilometrekaredir. Bu alanın
2400 kilometrekaresi ağaç çalılarla kaplanmış dağ, tepe, 250
kilometrekaresi yamaç ve 550 kilometrekaresi ovadır.
Bakırçay Havzası'nın ünlü ovalarını Bakırçay'ın akışı yönünde
sırayla şöyle sayabiliriz: Gelemhe, Karakurt, Kırkağaç, Soma, Kınık,
Turanlı, Bergama, Zeytindağ ve Çandarlı Ovalarıdır. Bergamânın en
ünlü ovaları ise doğuda Vakıflar Ovası, güneyde Eğrigöl Ovası, Bülbüllü
Ovası ve Bakırçay ile Manisâ ya doğru açılan Araplar Ovasıdır.
|